Door: Dave van Loon
Op vastgoedbeurs Provada presenteerde Supermarkt & Ruimte in juni de nieuwste bevindingen uit het langjarige onderzoek ‘Online supermarktomzet op waarde geschat’. Het aandeel van de online supermarktbestedingen (van huishoudens, dus exclusief zakelijke bestellingen) wordt momenteel geschat op 5,6 procent, goed voor zo’n 2,5 miljard euro aan omzet. En het valt op dat met name het ‘marktaandeel’ van Picnic groeit.
Het onderzoek van Supermarkt & Ruimte begon in 2015 en wordt sindsdien elk half jaar opnieuw verricht (o.b.v. een representatieve enquête onder drieduizend huishoudens). Een belangrijke indicator voor de ontwikkeling van de online supermarktbestedingen is de penetratie. Die daalde in de jongste meting, zowel ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar en nog sterker ten opzichte van het tweede halfjaar van 2021. De penetratiegraad ligt nog wel duidelijk hoger dan voor de coronacrisis.
Een belangrijke bevinding is opnieuw dat online boodschappen doen niet voor iedereen is. Er zijn grote regionale verschillen en – uitgedrukt in doelgroepen volgens het Whize-segmentatiemodel – eveneens grote verschillen per bevolkingsgroep. Zo ligt de penetratie in de grote steden gemiddeld op zo’n 32 procent, terwijl in het zuiden van het land – Zeeland, Noord-Brabant, Limburg – maar ook in het noorden – Friesland, Groningen – de penetratie op 21 procent ligt. In de Whize-segmentatie zijn het vooral de doelgroepen ‘gewoon gemiddeld’ en ‘luxe leven’ die hoog scoren (resp. 31,8 en 31,7 procent), terwijl doelgroepen als ‘landelijke vrijheid’ maar ook ‘stedelijke dynamiek’ een veel lagere penetratie hebben (resp. 18 en 21,6 procent).
En hoewel de penetratie van het online boodschappen doen onder staat, ligt het aandeel van de online supermarktbestedingen binnen de totale supermarktbestedingen met 5,6 procent wel hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Let wel, het gaat hier om de online supermarktbestedingen van uitsluitend particuliere huishoudens.
1 miljoen
Van de grote online supermarkten – Albert Heijn, Jumbo en (pure player) Picnic – is het met name de laatste die hard groeit. De gestage uitbreiding van het bezorgnetwerk van Picnic speelt daar uiteraard een belangrijke rol in. Picnic maakte eind vorige maand bekend dat het de grens van één miljoen klanten is gepasseerd. Ruim 1.500 elektrische bezorgwagentjes bezorgen nu dagelijks vanuit 67 hubs de boodschappen in ruim 170 Nederlandse plaatsen op een miljoen adressen. Picnic is in het onderzoek van Supermarkt & Ruimte het indicatief marktaandeel op basis van consumentenoriëntatie Jumbo al gepasseerd en nadert nu de online oriëntatie van Albert Heijn. Picnic wordt door de respondenten in het onderzoek ook het hoogst gewaardeerd. Volgens Locatus – een van de onderzoekspartners – gaat de komst van Picnic in een bepaald verzorgingsgebied – in tegenstelling tot eerdere verwachtingen – ook niet zozeer ten koste van fysieke supermarkten in zo’n gebied als wel ten koste van Albert Heijn en Jumbo als online supermarkt.
Dat inzicht komt voort uit een nieuwe ‘tool’ die Locatus in samenwerking met Bureau van der Weerd heeft ontwikkeld en waarmee de mate van afvloeiing van supermarktbestedingen van fysieke supermarkten naar het online verkoopkanaal tot op postcodegebied kan worden bepaald. Daarin worden ook flitsbezorgers als Gorillas, Getir en Flink meegenomen.