Door: Janneke Vermeulen | Foto: Jan Willem Houweling
Lange reizen maken, meer tijd voor zijn vrouw en kinderen en met veel energie aan de slag gaan met de kernvragen van een organisatie. Dat waren voor Aart Veenstra de redenen om negen jaar geleden over te stappen op een bestaan als interim-professional. Hij heeft nog geen dag spijt gehad.
Als Aart Veenstra (50, foto) nieuwe mensen ontmoet – of het nu zakelijk is of privé – stelt hij altijd de vraag waarvan ze uit hun dak gaan. ‘Dan gaan de ogen glimmen en komt er meteen een mooi gesprek op gang. Zo stapte ik eens binnen bij een bedrijf waar iemand werkte die slangen had gefokt. De man bleek een echte autodidact, ook op andere onderwerpen. Die informatie is – buiten het feit dat we een enorm geanimeerd gesprek hadden over slangen – voor mij heel relevant bij de uitvoering van mijn opdracht.’
Vragen stellen is sowieso het eerste wat Veenstra doet als hij als interim-professional een organisatie binnenkomt. ‘Wat zijn de visie en missie, wat zijn de doelstellingen en leven die bij het bedrijf? Die vragen leg ik vaak voor aan de managing director. Dan maak ik een rondje langs de mensen die voor mijn klus belangrijk zijn – soms alle medewerkers. Behalve de passie-vraag leg ik ze altijd nog een vraag voor, namelijk: als je een toverstaf had en je kon een aspect binnen het bedrijf oplossen; wat zou dat dan zijn? Het antwoord daarop geeft al veel inzichten over de hete hangijzers.’
Uit het regime
Hoewel Veenstra al zo’n negen jaar ad interim werkt bij voornamelijk corporate foodbedrijven, noemt hij zichzelf ‘geen typische interimmer’. ‘Die vervult vaak een rol die al bestaat: accountmanager, productgroupmanager, marketingmanager, et cetera. Dat doe ik ook, maar meestal richt ik me op strategische vraagstukken binnen een bedrijf, zoals een internationale merklancering, de kanaalstrategie, portfoliostrategie, maar ook: hebben we wel de juiste categorievisie te pakken? Dat zijn vaak zaken die op de plank blijven liggen bij bedrijven en afgestoft of bijgeschaafd moeten worden.’ De klussen krijgt hij meestal via zijn eigen netwerk of via netwerkclub de Kameleons (zie kader). Zo werkte hij de afgelopen jaren onder andere bij Unilever, FrieslandCampina, Hero, Nescafé, Bonduelle en Nestlé. De laatste was ook dertien jaar, voordat hij als interimmer aan de slag ging, zijn vaste werkgever. In binnen- en buitenland vervulde hij verschillende managementrollen bij Nestlé Purina, voornamelijk in de marketinghoek. ‘Ontzettend leerzaam en een fantastische werkgever, maar je zit wel continu in hetzelfde regime. Daarbij merkte ik dat ik steeds meer energie stopte in meetings en het bedrijven van politiek – alsof je door de modder moet waden. Als interim-professional kun je die kluwen wegsnijden en met veel energie met de kern aan de slag gaan. En je houdt tijd en energie over voor andere zaken die ook belangrijk zijn. Zo reis ik graag voor lange periodes, besteed ik meer tijd aan mijn vrouw en kinderen en vind ik het leuk om te beleggen.’
Silo’s
Terug naar de toverstafvraag. Veenstra: ‘De antwoorden daarop leggen de pijnpunten bloot. Met behulp van alle input uit de gesprekken leg ik een puzzel die de kinken in de kabels zichtbaar maken. Dat zijn mijn uitdagingen.
Een voorbeeld daarvan is dat afdelingen erg gefocust kunnen zijn op hun eigen doelstellingen en dat de communicatie en afstemming tussen de afdelingen niet altijd goed is; ze werken vaak in silo’s. Of er is te weinig focus en te weinig aandacht voor prioriteiten. In de fase daarna werk ik aan de daadwerkelijke opdracht: de merkstrategie uitzetten, lancering voorbereiden, of categorievisie neerzetten. Soms doe ik ook de executie. Af en toe wordt me gevraagd een vergezicht te schetsen over bijvoorbeeld de supermarktschappen van de toekomst.’
Volgens Veenstra is hij als buitenstaander – net als andere interim-professionals – de aangewezen partij om dergelijke opdrachten te vervullen: ‘Ze nemen vanuit verschillende bedrijven en functies een bak aan ervaring mee. Daardoor zien ze snel het helikopterplaatje. Ze zijn in staat om bruggen te slaan, ondanks – maar vaker nog dankzij – hun tijdelijke rol. Ook zijn ze objectiever. Ik zie geregeld dat medewerkers meningen verwarren met feiten. Dan stel ik de vraag: wéten we dit, of vínden we dit? Als het om een ‘insight’ gaat, dan kunnen we er iets mee. Anders moeten we op zoek naar een insight of gezamenlijk vaststellen dat het om een assumptie gaat – zolang het maar helder is voor iedereen.’
Energie
Veenstra mag dan geen typische interim-professional zijn; hij is wél een overtuigd interimmer. Omdat interim-professionals snel tot de kern komen en constructief werken, kunnen ze het verschil maken, ziet hij: ‘Als ik ergens na een paar maanden de deur achter me dichttrek, dan staat er een merkstrategie of categorievisie, hebben medewerkers ‘ownership’ naar zich toegetrokken en zijn ze enthousiast over wat ze te doen staat. Zelf stop ik ook veel enthousiasme en energie in een opdracht. Laatst zei een opdrachtgever dat ze zonder mij de klus niet hadden kunnen klaren. Dat compliment steek ik in mijn zak.’
Meestal werkt Veenstra een paar maanden tot een jaar aan een opdracht – niet zelden ook buiten de declarabele uren om. Daarna stapt hij in het vliegtuig om een paar weken of maanden helemaal te ‘disconnecten’. Zo was hij eerder een paar maanden in Valencia en Zuidoost-Azië. Zijn eerstvolgende reis staat weer voor de deur: een paar weken naar Slovenië en Kroatië met de camper. ‘De eerste dagen moet ik wel even afkicken. Maar als ik op een vlot ronddobber en voldaan terugkijk op een afgeronde klus, dan stemt dat heel tevreden.’
Namens De Kameleons, de beroepsvereniging voor commerciële interim professionals
In FPWork elk nummer een bijdrage van een lid van De Kameleons. Het managen van commerciële verbeteringsprocessen is een van onze specialiteiten. Daarnaast zijn onze leden professionals in category management, trade marketing, sales, communicatie, shopper marketing en sourcing. Onze leden hebben meer dan tien jaar commerciële ervaring en minimaal drie jaar interim ervaring.
Onze Leden: Andre Adolfs, Linda Commandeur, Lucien Dechesne, Natascha Cordia, Dennis van Delden, Frank Dikhoff, Marcel Jonkers, Bart Heek, Marry Berkhout – de Koning, Bas Lippens, Robbert Nijssen, Arjan Oosterlee, Harold Overweg, Monique Peeters, Mariska van der Poel, Linda Platvoet, Manon Steenbergen, Auke Teunissen, Carin van Thiel, Isabelle Val, Aart Veenstra, Joost Verhagen, Pieter Verhoeff, Dick ten Voorde, Peter van der Woude en Mariek Wilms.
