Flitsers versus Albert Heijn en Jumbo

Door: Jeroen van der Weerd, Bureau van der Weerd

Ze bestaan relatief kort – en zijn in de grote steden al bijna niet meer weg te denken: flitsbezorgers. In Amsterdam en Rotterdam zitten ze ‘alle vier’: Gorillas, Getir, Flink en Zapp. Vooralsnog lijkt vooral Albert Heijn er last van te hebben. Maar het tegenoffensief komt steeds meer op gang.

Flitsbezorgers als Gorillas, Getir, Flink en Zapp zijn bezig met een indrukwekkende opmars. Dit komt onder andere tot uitdrukking in de naamsbekendheid. Gorillas is sinds december 2020 actief in Nederland en ‘scoort’ inmiddels een ‘awareness’ van 67%, gevolgd door Getir met 44%, Flink met 43% en Zapp met 20%.
Inmiddels vertegenwoordigen ‘flitsers’ een omzet van € 500 miljoen en maken naar schatting 700.000 consumenten gebruik van deze bezorgdiensten. Gemiddeld bestellen zij drie keer per maand, met een gemiddeld bestelbedrag van ongeveer € 20,-.
Het belangrijkste motief om bij flitsbezorgers te bestellen, is ‘drukte’, blijkt uit consumentenonderzoek. Een ander belangrijk motief is ‘iets vergeten’. Meer dan de helft (54%) van de bestellingen vindt plaats in de avond, 29% in de middag, 12% in de ochtend en 11% in de nacht.

Vestigingspatroon Amsterdam

Flitsbezorgers zijn actief in 25 Nederlandse steden, met een focus op de Randstad. Alleen in Amsterdam en Rotterdam zijn alle vier de bezorgdiensten actief. Waar zitten de ‘dark stores’, hoe zijn deze verspreid over de stad en om hoeveel m2 gaat het ongeveer? Om dit soort vragen te kunnen beantwoorden en daarmee de impact op de fysieke supermarkten aan te geven, heeft Bureau van der Weerd een inventarisatie gemaakt van het vestigingspatroon in Amsterdam.
Kaart 1 geeft een beeld van de spreiding van dark stores over de stad, met name binnen de ring. De dark stores zijn op diverse locaties in vergelijkbare mate aanwezig: in woonstraten, winkelstraten en bedrijventerreinen. Eind maart 2022 telt Amsterdam ruim dertig darkstores. Het gemiddeld winkelvloeroppervlak per vestigingspunt is 475 m². 

Flitsers vs Jumbo en AH

Door de locaties van ‘flitsers’ en die van de traditionele supermarkt van Albert Heijn in één kaartbeeld te laten zien – kaart 2 –  wordt direct duidelijk dat de opmars van flitsers met name impact zal hebben op Albert Heijn. Flitsers hanteren een actieradius van circa 1,5 kilometer om ‘leveren binnen tien minuten’ op de fiets te kunnen waarmaken. Bijna alle vestigingen van AH binnen de ring ondervinden in meer of mindere mate gevolgen van de flitsers. 
Bij Jumbo ligt dat anders – zie kaart 3. Jumbo beschikt over weinig winkels in Amsterdam, zeker vergeleken met AH. De impact van flitsers op Jumbo is hier dan ook beperkt. Sterker nog, dankzij de samenwerking met Gorillas (inmiddels heeft de familie Van Eerd zelf een belang in dit bedrijf genomen) lukt het Jumbo juist om méér volume weg te zetten in Amsterdam. 

Leveren vanuit winkels

Gezien alle ophef over de wenselijkheid van dark stores in het straatbeeld is het niet ondenkbaar dat flitsers bij verdere groei vaker gaan uitleveren vanuit gewone winkels. Gorillas zou dit kunnen doen vanuit de Jumbo-vestigingen, zeker met de wetenschap dat de tien minuten levertijd niet heilig is; het merendeel van de consumenten blijkt het prima te vinden als de flitser binnen een half uur voor de deur staat. Ofwel, qua logistiek wordt belevering vanuit de gewone supermarkt beter mogelijk, omdat er meer tijd is. 
Eind april is Albert Heijn een proef gestart met Thuisbezorgd.nl en Deliveroo. Bezorgers brengen vanuit twee AH-vestigingen binnen de ring van Amsterdam boodschappen bij mensen thuis; zij kunnen kiezen uit een assortiment van 12.000 artikelen. Deze worden niet geleverd binnen tien minuten, maar ‘binnen ongeveer dertig minuten’, aldus AH-ceo Marit van Egmond. Op termijn wil Albert Heijn de proef uitbreiden naar andere steden. De eerste stappen op flitsgebied van AH lijken dus te zijn gezet. 

Blijvend of tijdelijk?

Zijn flitsbezorgers ‘here to stay’ of een tijdelijk fenomeen? De opmars van deze bezorgdiensten is indrukwekkend en ze concurreren steeds serieuzer om ‘maagaandeel’ met de supermarkten. Het gebruik van ‘flitsers’ is echter wel enorm gerelateerd aan doelgroepen; met name Generatie Z maakt er relatief veel gebruik van. Binnen de online-markt voor levensmiddelen, moet het omzetpotentieel van een relatief kleine doelgroep verdeeld worden onder diverse aanbieders. Concurrentie is hevig. Tel daarbij op dat het vinden van geschikte dark stores steeds moeilijker wordt, doordat steeds meer aan banden leggen. Kortom, groei van flitsbezorgers volgens het huidige model is lastig.
Tegelijkertijd vervullen zij wel degelijk een behoefte. Uitlevering vanuit de gewone supermarkten lijkt een voor de hand liggende oplossing; dat scheelt kosten en groei blijft mogelijk. Daar komt nog eens bij dat met de torenhoge inflatie de koopkracht van doelgroep Generatie Z steeds meer onder druk komt te staan, net als de kosten om een dark store draaiende te houden. 

Nieuwe generaties binden

Flitsbezorging laat zien dat de supermarkt­sector zich continu en razendsnel vernieuwt. Het is weer een nieuw ‘instrument’ om de veeleisende consument te bedienen in een zwaar concurrerende markt. Online is niet meer weg te denken. Flitsers zijn daar een onderdeel van en voor supermarkten een kanaal om nieuwe generaties consumenten aan zich te binden, ook in marktgebieden waar een formule zelf nog beperkt aanwezig is. Boeiend om te zien hoe dit zich de komende tijd verder ontwikkelt. Een scenario waarbij Jumbo Gorillas volledig overneemt en Albert Heijn nauwer gaat samenwerken met Thuisbezorgd.nl en Deliveroo of wellicht alsnog een eigen bezorgdienst start, moet zeker niet worden uitgesloten.